تاریخچه spss ومروری براآن

آشنایی با نرم افزار SPSS1

(Statistical package for the social sciences)

پس از انتخاب مسأله و بیان اهمیت و ضرورت آن به تبیین علی(causal explanation) با استفاده از تکنیک‌های ابزاری به تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌پردازیم.

نرم افزار SPSS یک بسته نرم‌افزار آماری ویژه علوم اجتماعی است که در دهه 1960 طراحی و از دهه 1970 مورد استفاده همگانی قرار گرفته است. ابتدا این نرم‌افزار جهت کاربرد در دانشگاه استانفورد شیکاگو طراحی شد ولی بعدها در پژوهش‌های بسیار زیادی در زمینه‌های موضوعی متعدد از جمله بازاریابی، علوم بهداشتی، مسائل مالی شرکت‌ها، تعلیم و تربیت و ... به کار گرفته شد در سال 1990 نسخة حرفه‌ای و در عین حال سادة آن طراحی و به قیمت مناسب در اختیار دانشجویان قرار گرفت.

تاریخچه نرم افزار SPSS

طراحان این نرم‌افزار یعنی نای (Nie)، هول (Hull) و بنت (Bent) با تخصص‌های متفاوت این نرم افزار را بر پایه استفاده در عملیات آماری طراحی نمودند تا داده‌های خام را به اطلاعات پردازش شده و مناسب برای تصمیم‌گیری تبدیل نمایند. بعدها این نرم‌افزار به یک نرم‌افزار بین‌المللی تبدیل شد و طراحان آن فهمیدند که طرح آنها چیزی بیش از یک روش مفید برای تجزیه و تحلیل داده‌ است و در واقع این نرم‌افزار یک محصول پویا و ماندنی است.

توانایی‌های SPSS

پیشگویی از طریق تحلیل استنادی با توجه به تعهدات خاص به کاربران و تبدیل داده‌ها به نقشه‌های قابل اجرا و توانا کردن کاربران به اخذ تصمیم موفق و جذب بیشتر کاربران

نصب SPSS

از طریق دسترسی به فایل‌های اینترنتی تحت پروتکل FTP و یا تهیه نسخه نرم‌افزار روی CD-ROM و انجام عملیات نصب که به طور خودکار در سیستم دنبال می‌شود و ساختن یک آیکون اجرایی از آن .

نمایش SPSS

اولین پنجره کاری صفحه کاربرگ (Data editor) است که داده‌ها را در آن وارد می‌نمایید و پس از تحلیل این نرم‌افزار نتایج را در صفحه نمایش می‌آورد.

صفحه کاربرگ دو قسمت دارد 1- صفحه ورود اطلاعات متغیرها 2- صفحه معرفی محدوده متغیرها، در قسمت اول متغیرها وارد و در بخش دوم محدودة متغییرها را تعریف می‌نماییم.

کارآیی SPSS

در این نرم‌افزار کاربر ضمن تعریف داده‌ها قادر می‌شود که روی پرونده‌ها کار کند و رسم نمودار و گزارش گیری داشته باشد و روش‌های آماری مانند آزمون تی، تحلیل واریانس، روش‌های همبستگی، رگرسیون و ... را از طریق این نرم‌افزار انجام داده  و موفق به کنترل خطاها شود و در نهایت به بررسی وضعیت عملکرد و بهبود روش‌ها منتج گردد.

نتیجه‌گیری

هر پژوهشی در قسمت تجزیه و تحلیل به جهت تبیین و بیان روابط و مدل های علی نیاز به نرم‌افزاری دارد که با اخذ اطلاعات و ترکیبات آنها، قادر به ارائه گزارش و نمودارهای لازم شود و با جمع‌بندی داده‌ها از لحاظ کمی و کیفی با استفاده از فرمول‌های متعدد آماری از رگرسیون و همبستگی تا مقیاس سازی جهت پایایی و سازگاری درونی و تحلیل متغییرها، پایایی پرسشنامه را معین کند و در خاتمه به خوبی به تحلیل داده‌ها و تصمیم‌گیری موفق نایل آید.

---

مروری بر تاریخچه نرم افزار

(Statistical Package for Social Science) SPSS

مدتی پیش تعدادی از بچه های کمیته تاریخچه ای از SPSS خواسته بودند. بد ندیدم که خلاصه ای از اون رو اینجا قرار بدم، امیدوارم براتون جالب باشه.

با گسترش تفکر علمی(دارای ساختار و عاری از نظرات شخصی)  و نیز تولید حجم بالای اطلاعات خام در تمامی شاخه های علمی و کاربردی، استفاده از ابزاری که قادر به توصیف، خلاصه سازی، استنباط و نهایتا نتیجه گیری در مورد موضوع مورد بررسی باشد، ضروری مینماید. این ابزار در قالب علم آمار در بیشتر حوزه های علوم از پزشکی و روانشناسی تا علوم انسانی و مهندسی و ... با سرعت چشم گیری مورد استفاده قرار گرفته است. پیچیدگی محاسبات آماری از یک سو و حجم بالای داده ها از سوی دیگر، نیاز به استفاده از قدرت محاسباتی کامپیوتر ها را در تجزیه و تحلیل داده ها بوجود آورد. از این رو توسط متخصصین کامپیوتر با همکاری متخصصین آمار و سایر رشته های مرتبط، نرم افزارهایی طراحی شدند که انجام عملیات طولانی و محاسبات پیچیده آماری را در مدت زمانی کوتاه میسر ساختند. در این بین برخی از نرم افزارها از اقبال عمومی بیشتری در میان محققین و حتی متخصصین آمار برخوردار شدند. یکی از این نرم افزارها که به دلیل سادگی کار کردن با آن و نیز پوشش نسبتا مطلوب روش های آماری در کشور ما به پر استفاده ترین نرم افزار آماری بدل شده است، SPSS نام دارد.    

در سال 1968، سه جوان با نام های "Norman H. Nie" و "C. Hadlai Hull" و "Dale H. Bent" یک سیستم نرم افزاری را با ایده تبدیل داده های خام [1]به اطلاعات ضروری برای انجام تصمیم گیری [2]ها بنا نهادند. کارها ی ابتدایی بر روی SPSS در دانشگاه استنفورد و به منظور استفاده محدود صورت گرفت.

 "Nie" که در حوزه علوم اجتماعی و کاندیدای دکتری در دانشگاه استنفورد بود، مخاطبان اصلی و لیستی از نیازمندیها ی مورد نظر خود را مشخص کرد؛ "Bent" نیز که کاندیدای دکتری  تحقیق در عملیات دانشگاه استنفورد و دارای مهارت در تجزیه وتحلیل داده ها بود ساختار و سازماندهی سیستم SPSS را طرا حی کرد و "Hull" نیز برنامه نویسی نرم افزار را انجام داد. پس از آن SPSS به سرعت در دانشگاه های آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. با استقبال از SPSS برای سازندگان آن روشن شد که آنها چیزی بیشتر از یک روش کارا و سریع برای تحلیل داده ها در دست دارند وآن یک محصول قابل ارتقا و مناسب برای رشد و ترقی است. بنابراین علاوه بر فعالیت های آکادمیک، آنها نیازمند کارهایی نظیر قیمت گذاری، خرید وفروش و سایر مباحث مرتبط با تجارت شدند. پس از فراغت از تحصیل در سال 1969، "Nie" به مرکز تحقیقات نظرسنجی دانشگاه شیکاگو پیوست و این دانشگاه به ترغیب او برای گسترش سیستم نرم افزار مبادرت کرد. او با ترغیب "Hull" برای گرفتن  پست ریاست مرکز محاسبات دانشگاه موفق به جذب "Hull" در دانشگاه شیکاگو شد اما نتوانست "Bent" را که در یکی از دانشگاه های کانادا منصبی را اختیار کرده بود به گرو هشان ملحق کند. در سال 1975 با ثبت شرکت SPSS ، "NIE" و "Hull" که هیچ کدام تصورش را هم نمی کردند، به عنوان مدیران عامل شرکت به توسعه و ترقی بیشتر می اندیشیدند. از استفاده کنندگان اولیه Spss که وابسته به ارگانها ی دولتی بودند می توان سازمان  ناسا را نام برد. یکی از عوامل موفقیت و رشد شرکت SPSS ، "Nie" و "Hull" و تاثیر شاغلین شرکت در درک نیازهای مشتریان و استفاده از سطح بالای تکنولوژی بود. به طور خلاصه میتوان سیر رشد SPSS را این چنین بیان کرد که طی سالهای 1975 تا 1984 SPSS یک شرکت شد و با سازماندهی کسب و کار در این فاز، برخی از پیشرهت ها اولیه نیز رخ داد. اولین نسخه های SPSS برای کامپیوتر های "Main frame" که اطلاعات را از طریق کارت پانچ دریافت می کردند طراحی شده بود. در سالهای 1984 تا 1992 با ظهور کامپیوتر های شخصی، SPSS اولین نرم افزار آماری تحت DOS بود که برای فروش به بازار عرضه شد. همچنین طی سالهای 1992 تا 1996 که می توان  این سالها را عصر Windows نامید عرضه نسخه تحت ویندوز SPSS سودی معادل 84 میلیون دلار نصیب شرکت کرد. کمپانی SPSS طی سالهای 1997 تا 2002 با عرضه محصولا ت دیگری حوزه تجزیه و تحلیل داده ها مانند ISL (نرم افزار داده کاوی)، NetGenesis (برنامه تحلیلی برای داده های شبکه)، LexiQuest (نرم افزار تحلیل و کاوش متن) و غیره توانست سود 110 میلیون دلاری خود را در سال 1997 به 209 میلیون دلار در سال 2002 برساند و به  نوبه خود به یک قدرت تبدیل شود. این شرکت با روز آمد کردن نرم افزار های خود و اضافه کردن قابلیت های متنوع آماری و دیگر توانایی ها در حوزه مدیریت داده به پیشرفت خود ادامه می دهد و امروز کمتر محفقی را می توان یافت که با نام این نرم افزار آشنا نباشد. این شرکت در سال 2009 به کمپانی بزرگ و فعال در حوزه کامپیوتر IBM در مقابل مبلغ 1.2 بیلیون دلار واگذار شد. آخرین نسخه از نرم افزار SPSS با این نام نسخه 17 آن است و نسخه جدید آن یا نام تجاری PASW[3] 18 به بازار عرضه شده است  و نام شرکت SPSS نیز از ژانویه 2010 یه "SPSS: An IBM Company" تغییر پیدا کرد.